دكتران تهران

امروزه يكي از ابزارهاي جدايي ناپذير ارتباطي از زندگي انسان گوشي موبايل است. تحقيقات بسياري نشان مي‌دهند، امواج الكترومغناطيس موبايل بر قسمت‌هاي مختلف بدن انسان به ويژه مغز و سيستم عصبي تاثير مي‌گذارد. قرارگرفتن گوشي موبايل در كنار مغز انسان فعاليت طبيعي مغز آن را مختل مي‌كند.

گوشي‌هاي موبايل گونه‌‌اي از امواج الكترومغناطيس تحت عنوان امواج غيريونيزان ساطع مي‌كنند كه ممكن است در طولاني مدت تاثيرات منفي بر مغز انسان بگذارند.  اين امواج از دسته امواج راديويي بوده كه با مقادير بيش از 80 درصد توسط سر جذب شده و وارد مغز انسان مي‌شوند.

با توجه به اهميت اين موضوع تحقيقات بسياري تاثير امواج موبايل بر مغز را در نظر گرفته‌اند ولي نتوانسته‌اند كاملا اين تاثيرات را مشخص كنند.
در اين مقاله تهيه شده توسط دكتر محمد يزدان پناهي، بورد تخصصي جراحي مغز و اعصاب و ستون فقرات و ديسك، به اثرات امواج موبايل بر مغز انسان پرداخته مي‌شود. همچنين مي‌توانيد جهت كسي اطلاعات بيشتر در اين خصوص به صفحه‌ي اينستاگرام دكتر يزدان پناهي مراجعه نماييد.

آيا گوشي باعث تومور مغزي مي شود؟با توجه به اينكه اخيرا تكنولوژي 5G در بخشي‌هايي از دنيا مورد استفاده قرار گرفته، مجددا نگراني‌هايي در زمينه تاثير امواج موبايل بر مغز به ويژه ايجاد تومور مغزي به وجود آمده است.
از آنجاكه گوشي موبايل مستقيما در تماس با سر قرار مي‌گيرد، امواج راديويي حاصله از آن عمدتا وارد لوب‌هاي گيجگاهي و آهيانه مغز مي‌شوند، همين موضوع باعث نگراني‌هايي در كاربران موبايل مبني بر ايجاد انواع تومور مغزي خوش خيم و بدخيم در مغز شده است.
آژانس بين‌المللي تحقيقات سرطان امواج راديويي حاصله از گوشي همراه را “احتمالا” سرطان‌زا طبقه‌بندي مي‌كند.

نتايج جديدترين تحقيقات مشترك انجام‌شده توسط آژانس بين‌المللي تحقيقات سرطان و دانشگاه سلامت عمومي آكسفورد در موضوع تاثير امواج موبايل بر تومورهاي مغزي به شرح زير است:
“تعداد 776000 نفر در يك بازه زماني چهارده ساله از نظر زمان روزانه‌اي كه صرف كار با گوشي موبايل مي‌كردند مورد بررسي قرار گرفتند كه نيمي از آن‌ها استفاده مداوم از گوشي موبايل داشتند. سپس گوشي مورد استفاده توسط اين افراد از لحاظ توليد امواج راديويي بررسي شد. پس از آن اين افراد با استفاده از داده‌هاي حاصل از ام آر آي مغز از نظر تومورهاي مختلف مغزي از جمله گليوما، نوروماي آكوستيك، مننژيوما، تومور غده هيپوفيز و حتي تومورهاي چشمي از جمله تومور مغزي پشت چشم مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نهايي نشان داد كه هيچ‌گونه تفاوتي در ريسك رشد انواع تومورهاي مغزي مابين افرادي كه استفاده مداوم از گوشي موبايل دارند و آنهايي كه استفاده‌اي از موبايل ندارند، وجود ندارد.”
اگرچه نتايج حاصل از اين تحقيق تا حدودي اطمينان‌بخش است اما به طور كامل تاثير امواج راديويي موبايل بر ايجاد تومورهاي مغز را مورد بررسي قرار نمي‌دهد به طور مثال تاثير شدت امواج موبايل مانند برج‌هاي مخابراتي را بر اين موضوع مشخص نمي‌كند.

تاثير امواج موبايل بر گوش

تحقيقات اخير در زمينه اثرات امواج موبايل بر شنوايي نشان مي‌دهد، استفاده بيش از 60 دقيقا از گوشي موبايل آسيب‌هايي بر شنوايي افراد ايجاد مي‌كند كه از جمله آن‌ها مي‌توان به از دست‌دادن توانايي شنيدن فركانس‌هاي بالا اشاره كرد. منظور از امواج با فركانس بالا، امواجي با فركانس 2000 تا 8000 هرتز است.
برطبق نتايج تحقيقات انجام‌شده توسط انجمن گوش و حلق و بيني آمريكا، امواج ساطع‌شده از باعث آسيب به شنوايي مي‌شوند حتي اگر در هنگام استفاده از موبايل از صداي با ولوم پايين استفاده شود.
با اين تحقيقاتي نيز وجود دارند كه تاثير ولوم صدا را با اهميت مي‌دانند. اين تحقيقات تاثيرات استفاده از قابليت‌هاي شنوايي گوشي‌هاي موبايل را بر گوش افراد مورد بررسي قرار داده‌اند و نتايج آن‌ها نشان مي‌دهد اين موضوع آستانه شنوايي را به‌طور موقت جا‌به‌جا مي‌كند. اگر صدا با ولوم بالا مكررا استفاده شود اين آسيب‌هاي موقت دائمي مي‌شوند.

تاثير امواج موبايل هنگام خواب

امواج موبايل باعث دير به خواب‌رفتن و كاهش خواب مي‌شود و عوارضي همچنون سردرد و سرگيجه ايجاد مي‌كند.

بدن انسان از ريتم سيركادين به منظور آغاز خواب و بيداري بهره مي‌برد. ريتم سيركادين يك فرآيند 24 ساعته بيولوژيك است كه به منظور تنظيم خود از طلوع و غروب خورشيد استفاده مي‌كند. بخش مشخصي از مغز تحت عنوان هسته‌هاي سوپراكياسماتيك با استفاده از نور خارجي زمان خواب را تعيين مي‌كنند. در طي شب بدن با ترشح ملاتونين منجر به ايجاد حالت خواب‌آلودگي مي‌شود.
بدن ما به طور قابل‌توجهي تحت تاثير نور خارجي قرار مي‌گيرد و نور آبي ساطع‌شده از موبايل و ساير وسايل الكترونيكي ترشح ملاتونين را مختل مي‌كند. كمبود ملاتونين به خواب‌رفتن را دشوار كرده و در طي زمان باعث بي‌خوابي و خستگي در طول روز مي‌شود.
همچنين تحقيقات نشان مي‌دهند نور آبي باعث تاثير بر خواب با امواج آهسته و خواب با حركات سريع چشم مي‌شود كه اين دو نوع خواب بر تثبيت حافظه و تنظيم مود نقش دارند.

تاثير امواج موبايل بر مغز كودكاناگرچه تاكنون هيچ تحقيق انحصاري در مورد تاثير امواج موبايل بر مغز كودكان انجام نشده است اما نتايج حاصل از تحقيقات ديگر در زمينه‌هاي مختلف در اين مورد نگران‌كننده است.
داده‌هاي اصلي به‌دست‌آمده از تحقيقات در زمينه تكامل شناختي مغز نشان مي‌دهد استفاده طولاني‌مدت از موبايل نه تنها مغز كودك را تحت تاثير قرار مي‌دهد بلكه خصوصيات روانشناسي، شيوه‌ي تفكر، چرخه خواب، رفتار و تمايل آنان به رفتارهاي خشونت‌آميز را نيز تغيير مي‌دهد.

اسكن‌هاي مغزي در كودكاني كه استفاده طولاني‌مدت از موبايل را دارند، نشان دهنده نازك‌شدن كورتكس مغزي مي‌باشد. كورتكس مغز خارجي‌ترين لايه مغز بوده كه اطلاعات مربوط به حواس پنجگانه را تجزيه و تحليل مي‌كند. نازك‌شدن سريع كورتكس مغز در كودكاني كه استفاده طولاني از موبايل دارند، نشان‌دهنده بلوغ زودرس مغز در ايشان است.
مدت زمان استفاده مجاز از موبايل در كودكان چقدر است؟اطلاعات موجود در اين زمينه به والدين كمك مي‌كند تا با كنترل مدت زمان استفاده از تاثيرات سو امواج موبايل بر مغز كودكان جلوگيري كنند. آكادمي پزشكي كودكان آمريكا استفاده از موبايل در كودكان را به شرح زير توصيه مي‌كند:
كودكان كوچكتر از 18 ماه نبايد هيچ‌گونه استفاده‌اي از گوشي موبايل داشته باشند.
در كودكان 18 تا 24 ماهه استفاده از موبايل تنها در موارد خاص و در حضور والدين باشد و نبايد هيچ‌وقت به تنهايي از موبايل استفاده كنند.
در كودكان دو تا پنج سال استفاده از موبايل تنها در موارد آموزشي و غيرخشونت‌آميز مجاز است. استفاده روزانه از موبايل نبايد بيش از يك ساعت باشد و حضور والدين در كنار كودك در اين زمان لازم است.

چگونه خود و كودكان را در برابر امواج موبايل محافظت كنيم؟اثرات استفاده از موبايل حتي با كمترين ميزان از امواج در طولاني مناسب نخواهد بود، بنابراين والدين نبايد به فرزندان خود اجازه بدهند كه از موبايل به عنوان يك اسباب‌بازي استفاده نمايند.

برخي از نكات براي كاهش اثرات امواج موبايل بر بدن به ويژه مغز عبارتند از:
به‌جاي استفاده از تماس تلفني به ديگران پيام متني ارسال نماييد.اگر تماس‌هاي تلفني طولاني مدت برقرار مي‌كنيد از اسپيكر موبايل و يا هندزفري استفاده نماييد.در هنگام استفاده از موبايل، فاصله‌اي دو تا سه سانتيمتري بين صفحه موبايل و صورت بگذاريد.تنها براي موارد ضروري از تماس تلفني استفاده كنيد و مدت زمان تماس را كوتاه نگه داريد.از تماس تلفني و ارسال پيام در هنگام رانندگي خودداري كنيد.تماس‌هاي تلفني را در زماني‌كه آنتن موبايل كامل است، انجام دهيد. (آنتن‌دهي ضعيف بدان معناست كه گوشي موبايل امواج بيشتري را براي دريافت سيگنال ساطع مي‌كند.)از تماس تلفني در مكان‌هاي فلزي همچون خودرو، آسانسور، قطار و اتوبوس خودداري كنيد. (سدهاي فلزي باعث مي‌شوند تا گوشي موبايل امواج بيشتري را براي دريافت سيگنال مورد نياز ساطع كند.)

منبع: dryazdanpanahi.com